grafik İşleme ünitesi ya da kısaca gpu, kişisel bilgisayar, iş istasyonları veya oyun konsollarında grafik yaratımı için kullanılan aygıttır. modern gpu'lar bilgisayar grafiklerini işleme ve göstermekte son derece verimlidir ve yüksek paralel yapıları kompleks algoritmalar için cpu'dan daha etkin kılar. bu yüzdendir ki coin mining (bitcoin gibi veya onların altı altcoin madencilik) yapanların ekran kartlarına abanmasının sebebi de budur. neden? cpu'dan çok daha fazla işlem gücü var ya, bas anam bas. bir de sağlam veya özel yapım anakartlar alıp peşi peşine takabiliyorsun ya, çalıştır anam çalıştır. sonra ekran kartı piyasası niye uçtu? yeter lan.
gpu, ekran kartı değildir, onun işlemcisidir. paylaşımlı ve paylaşımsız olarak adlandırılan sistemler vardır. paylaşımlı dediğimiz dahili ekran kartları (işlemci beyciğimizin içerisindeki), bellekleri olmadığı için ram'i kullanırlar. bu da bilgisayarımızda performansın düşmesine sebep olur. genelde artık bilgisayarlarda düşük segmentte dahi harici grafik kartları mevcut.
ekran kartları öyle bir gelişim yaşadı ki, artık ihtiyacı olan gücü anakart üzerinden karşılayamaz hale geldiler. (o kadar watt'ı verip anakartı mı yakacaksın lan?) pci-express portu 75 watt ile sınırlıdır. bu yüzden 75 watt harcayan ekran kartları dışarıdan 6 pin, 150 watt harcayan ekran kartları ise dışarıdan 8 pin kullanırlar. (bu pinler direkt psu yani power supply'den alınmaktadır)
eveet, gelelim ekran kartlarının birimlerine: vga bios, gpu, video ram ve ramdac. vga bios: ekran kartlarının çalışması için gerekli komutları barındırır. gpu: anakartın direkt beyni bu. tüm görüntü hesaplamaları burada yapılır ve işlemci (anakarttaki) beyciğimizi yormaz. video ram: gpu görüntüyü oluştururken ekran kartının üzerindeki hafızayı kullanır, böylelikle ram (anakarttaki) ile pek haşır neşir olmaz. ramdac: dijital - analog dönüştürücü rastgele erişimli bellek anlamına gelir. ekran kartına aktarılacak görüntüyü belleğe kaydeder. bu sırada sayısal veriler monitör üzerinde görüntülenecek olan analog sinyallere dönüştürür. uyarı! ramdac gelişen gpu teknolojileriyle birlikte, dvi ve hdmi'ın gelmesiyle birlikte önemini yitirmiştir. bu teknolojiler direkt olarak dijital sinyalleri desteklediği için artık dönüştürücünün bir önemi bulunmamaktadır. lakin bu dvi ve hdmi teknolojileriyle sinyal aktarılırken parazitlerin önüne geçilmesi için tmds kullanılmaktadır. günümüzde en babuş görüntü aktarımı display port ile olmaktadır. yüksek refresh rate (yenileme hızı) oranına sahiptir.
bu yüzdendir ki coin mining (bitcoin gibi veya onların altı altcoin madencilik) yapanların ekran kartlarına abanmasının sebebi de budur.
neden? cpu'dan çok daha fazla işlem gücü var ya, bas anam bas. bir de sağlam veya özel yapım anakartlar alıp peşi peşine takabiliyorsun ya, çalıştır anam çalıştır. sonra ekran kartı piyasası niye uçtu? yeter lan.
gpu, ekran kartı değildir, onun işlemcisidir.
paylaşımlı ve paylaşımsız olarak adlandırılan sistemler vardır. paylaşımlı dediğimiz dahili ekran kartları (işlemci beyciğimizin içerisindeki), bellekleri olmadığı için ram'i kullanırlar. bu da bilgisayarımızda performansın düşmesine sebep olur.
genelde artık bilgisayarlarda düşük segmentte dahi harici grafik kartları mevcut.
ekran kartları öyle bir gelişim yaşadı ki, artık ihtiyacı olan gücü anakart üzerinden karşılayamaz hale geldiler. (o kadar watt'ı verip anakartı mı yakacaksın lan?)
pci-express portu 75 watt ile sınırlıdır. bu yüzden 75 watt harcayan ekran kartları dışarıdan 6 pin, 150 watt harcayan ekran kartları ise dışarıdan 8 pin kullanırlar. (bu pinler direkt psu yani power supply'den alınmaktadır)
eveet, gelelim ekran kartlarının birimlerine:
vga bios, gpu, video ram ve ramdac.
vga bios: ekran kartlarının çalışması için gerekli komutları barındırır.
gpu: anakartın direkt beyni bu. tüm görüntü hesaplamaları burada yapılır ve işlemci (anakarttaki) beyciğimizi yormaz.
video ram: gpu görüntüyü oluştururken ekran kartının üzerindeki hafızayı kullanır, böylelikle ram (anakarttaki) ile pek haşır neşir olmaz.
ramdac: dijital - analog dönüştürücü rastgele erişimli bellek anlamına gelir. ekran kartına aktarılacak görüntüyü belleğe kaydeder. bu sırada sayısal veriler monitör üzerinde görüntülenecek olan analog sinyallere dönüştürür.
uyarı! ramdac gelişen gpu teknolojileriyle birlikte, dvi ve hdmi'ın gelmesiyle birlikte önemini yitirmiştir. bu teknolojiler direkt olarak dijital sinyalleri desteklediği için artık dönüştürücünün bir önemi bulunmamaktadır.
lakin bu dvi ve hdmi teknolojileriyle sinyal aktarılırken parazitlerin önüne geçilmesi için tmds kullanılmaktadır.
günümüzde en babuş görüntü aktarımı display port ile olmaktadır. yüksek refresh rate (yenileme hızı) oranına sahiptir.